Çığlık – “The Scream”

Edvard Munch (1863-1944) özellikle Çığlık isimli tablosuyla tanınmış Norveçli ekspresyonist ressamdır. Ruhsal ve duygusal konuları işlediği resimleriyle tanınmıştır. Alman dışavurumculuk akımının gelişmesine önemli katkıları olmuştur. Başlangıçta resimlerinde egemen olan içe dönük ve karamsar havanın yerini, yaşamının son yıllarına doğru yaşama sevinci almıştır.

Hayatın Frizleri adlı serinin bir parçası olan Çığlık (1893; ilk adı ile Umutsuzluk), tablosunda Munch hayat, aşk, korku, ölüm ve melankoli gibi öğeleri işledi. Diğer pek çok eserinde olduğu gibi bunun da birçok versiyonunu yaptı fakat 1994 ve 2004 yıllarında iki versiyon çalındı, her ikisi de tekrar bulunmuştur.

2012 yılının Mayıs ayında Çığlık tablosu 119.9 milyon dolara satılarak, açık arttırma yoluyla satılan en pahalı sanat eseri olarak tarihe geçti. Birçok eleştirmene göre Edvard Munch’un en önemli çalışması olan ve yaklaşık 8 yıl önce New York’ta yapılan müzayedede rekor fiyata satılan “Çığlık” orijinal ismi ile “Skrik” (Boğuntu) tablosunun hikayesini ise Munch günlüğüne yazdığı bir şiir ile anlatmıştır:

Bir yolda yürüyordum iki dostumla Güneş batıyordu Aniden kan kırmızısına döndü gökyüzü Durakladım bitkin hissederek ve dayandım yanı başımdaki korkuluğa Kan ve ateşten diller vardı şehrin ve mavi-siyah fiyordun üzerinde Dostlarım devam etti ama ben orada kaldım endişe ile titreyerek Ve doğadan sonsuz bir çığlığın geçtiğini hissettim.

Şiirde de bahsedilen ögeleri teker teker resimde kolayca seçmek mümkündür. Geride yol üzerinde devam eden ressamın arkadaşları, arka planda şehir ve mavi-siyah renkteki fiyord kolayca fark edilir. Munch’ un de tasvir ettiği şekilde gökyüzü kan kırmızısına boyanmış ve ateş rengi hareketli bulutlar ile kaplıdır. Ön planda görülen çığlık atmakta olan korkmuş figür de Munch’ un tasviri ile kendisidir.

Bir diğer varsayım ise; Edvard Munch' un günlüğüne göre tabloyu Nice' den etkilenerek yapmıştır. Ressam iki arkadaşıyla yürümektedir, bu sırada ise güneş batmaktadır ve kan kırmızısı rengindedir. Ressam kendini yorgun hissetmiş ve trabzanlara yaslanmıştır. İki arkadaşı ise yürümeye devam etmiştir. Ressam bu sırada doğanın çığlığını hissettiğini günlüğünde dile getirir. Ressam bu resmi yaparken hastadır ve bu yorgunluğunun oradan geldiği düşünülür. Amerikan sanat tarihçisi Robert Rosenblum' a göre bu resimdeki insan figürünün yüzü Paris' teki Musée de l'Homme' da bulunan Peru' dan gelmiş olan mumyanın yüzünden etkilenerek yapılmıştır.

KAYNAKÇA

https://www.edvardmunch.org/the-scream.jsphttps://www.edvardmunch.org/the-scream.jsp

https://en.wikipedia.org/wiki/The_Scream

https://www.edvardmunch.org/the-scream.jsp